Сүлжээний бизнес

• Сүлжээ гэж юу вэ?
• Сүлжээ байгуулах
• Сүлжээний бизнес
• Шууд борлуулалт - Бизнесийн нэг хэлбэр
• Хэрхэн шууд борлуулалт хийх вэ?
• Шууд борлуулалтын бизнес
• Шууд борлуулалтын бизнес яагаад хийх ёстой вэ?
• Сүлжээний бизнес хийсний давуу тал
• Сүлжээний маркетинг
• Олон үет маркетинг
• Форевер ливинг продактсийн маркетинг 

Сүлжээ гэж юу вэ?

Хоорондоо хэлхэлдэж, холбогдож, торлогдож, сүлжилдсэн зүйлийг сүлжээ гэж ойлгодог. Бүх зүйл 1-ээс эхэлдэг болохоор сүлжээ ч мөн тийм л байгаа. 

 

Сайн бодоод үзвэл сүлжилдээгүй юм гэж алга бололтой. Бүхий л зүйлс нь угтаа сүлжээ юм байна шүү дээ. Өмссөн цамц, оймс, цахилгаан дамжуулах сүлжээ, автозамын сүлжээ, интернетийн сүлжээ, байгууллагын дотоод сүлжээ, төмөр замын сүлжээ, биеийн эрхтэн тогтолцоо, хашаа хайс, олс дээс гээд л сүлжилдээгүй юм алга аа. 

 

Материаллаг зүйлсээс гадна оюунлаг зүйлсийн сүлжээ бас байна. Хөдөлмөрийн хуваарь, засаглалын бүтэц, төрөл садан, найз нөхөд, танил тал, хайр сэтгэл, гэрээ хэлцэл мөн л сүлжээний нэг хэлбэр.

 

Хүний гараар бүтээгдээгүй, өнө удаан оршин тогтнож ирсэн сүлжээ гэж бас байна. Сансар огторгуй (Огторгуй гэдэг нь огт оргүй гэсэн үг биш биз?), сар нар, ус мод, ургамал амьтан гээд л нэгнээсээ хамаарсан нарийн сүлжээ нэг байна.

Ингээд бодоод байхаар амьдрал гэдэг өөрөө сүлжээ загвартай юм.

 

Сүлжээ байгуулах
 

Хүн төрөлхтөний түүхэнд хамгийн удаан оршин тогтнож байгаа сүлжээ бол холбоо мэдээллийн сүлжээ юм. Энэ сүлжээ нь маш тогтвортой ажилладаг, нэг ч удаа дампуурч байгаагүй, хэнийг ч хохироогоогүй. Ийм төрлийн сүлжээг одоо үед олноор нь байгуулж байна, ашигтай байгаа хэрэг.

Мэдээллийн сүлжээ нь оролцогч бүрдээ ашигтай байж чаддаг. Ийм байдгийн шалтгаан нь итгэлцэл юм. Үнэндээ хүний түүхэнд үүн шиг чухал зүйл цөөхөн бий. Мэдээллийн сүлжээнд оролцогч бүр итгэсэн хүнийхээ үгийг сонсож дагадаг, мөн итгэсэн хүндээ л мэдээллээ дамжуулж түгээдэг. Мэдээлэл хүнээс хүнд түгээгддэг. Мэдээлэл ингэж л тархдаг.

Та нэг хүнээс мэдээлэл сонслоо гэж бодъё. Түүнийгээ хоёр хүнд түгээе. Танаас мэдээлэл сонссон хүмүүс цааш нь хоёр хоёр хүнд тэр мэдээллээ түгээхэд л та мэдээллийн сүлжээтэй боллоо шүү дээ. Одоо харин сүлжээгээ тордож додомдох хэрэгтэй.

Нэгэнтээ та сүлжээгээ байгуулсан бол одоо түүгээрээ дамжуулан бизнес хийхэд юу саад болохов дээ. Сүлжээгээр мэдээлэл дамжуулагддаг. Тэр мэдээллийг ашигласан хүн бизнесээ хийж чаддаг.
 

Сүлжээний бизнес

Ертөнц дээр олон ажил байдаг. Элдвийн л юм хийх болдог. Эдэн дотор компьютерийн сүлжээ байгуулах, зам харилцааны сүлжээ барих, холбоо мэдээллийн сүлжээ хийх зэрэг нь мэдээж орно. Сүлжээ байгуулах ажил хийх, ажил хийхдээ сүлжээ ашиглах хоёр нь зорилгоосоо болоод өөр өөр үйлдэл. Нэгэнт байгуулсан сүлжээгээр бол нэлээн юм хийж болно. Гэхдээ сүлжээ ашигласныхаа төлөө эзэнд нь төлбөр төлөх ёстой, хэрвээ чиний ашигласан сүлжээг өөр хүн байгуулсан бол шүү дээ! Замын татвар, интернетийн төлбөр гээд л үргэлжилнэ.

 

Өөрөө сүлжээ байгуулаад бусдад хэрэглүүлж төлбөр авч болно. Харин сүлжээ байгуулах зардал нь ямар зорилгоор ашиглагдах вэ гэдгээс хамаарч харилцан адилгүй тоогоор илэрхийлэгддэг. Зарим "Лүнгийн зам" тэрбумаар яригдах мөнгөөр баригдаж байхад захын нэг интернетийн сүлжээг өргөтгөхөд 13200 төгрөг л төлөхөд болж байх жишээтэй.

 

Байгуулсан сүлжээнээсээ ашиг олохын тулд борлуулалтын зарчим буюу маркетинг мэдэх хэрэгтэй болно. Ямар нэг юм хийхэд заавал өөр юм мэдэх хэрэгтэй болдог нь үнэхээр урам хугалам хяслан шүү, гээд яалтай билээ. Эхээс төрөхдөө аваад гарсан эрдэм мэдлэг гэж байх биш. Суралцаад л байхаас.

 

Ашиг тусаа өгч байгаа аливаа зүйлийг үргэлжлүүлэх, өргөжүүлэх нь ач буянтай үйл болдог. Ашигтай сүлжээ улам дэлгэрвэл аз жаргалд төдий дөхнө. Амархан, зүйр үг зохиочихож байгаа юм биш үү.

 

Сүлжээ байгуулах, түүнээсээ ашиг олох, түүнийгээ улам өргөжүүлэх. Үүнийг л сүлжээний бизнес гэдэг. 


Шууд борлуулалт - Бизнесийн нэг хэлбэр

Ганц хүн өнөө цаг үед бүх зүйлийг хийж амжихгүй гэдэг нь тодорхой болсон. Монгол малчин 145 мэргэжилтэй байдаг гэж хэлэлцдэг. Мэргэжил ч юу юм, ямарч байсан мэдлэгтэй байхгүй бол болдоггүй байсан биз. Гэхдээ хэзээ ч шилдэг байж гоцрох боломжгүй байсан гэдэг нь үнэн. Нэг хүн бүх зүйлийг энэ насандаа зэрэг амжуулж чадахгүй.

Эрт цагт хүн амиа тэжээхийн тулд байгалиас хүч хүрэхийгээ авч, барьж иддэг байжээ. Ганц идэх уухаар амьдрал ханахаа байхын цагт өмсөх зүүх, эдлэх хэрэглэх хэрэгцээ үүсчээ. Иймээс хүний дараа үе нь өөрт хэрэгцээтэй зүйлээ өөрөө бүтээн бий болгодог болж. Тэгээд илүүдэлтэй байгаагаа бусдынхтай солилцон хэрэгцээгээ хангадаг байж. Улам бүр өсөн нэмэгдэх хэрэгцээг тухай бүрд нь хангаж байх арга ч олон янз болсон байна. Дээрэмдэх, хулгайлах, гуйлгачилах, үйлдвэрлэх гэх мэт.

 

Бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж хэрэгцээгээ хангахыг хүн төрөлхтөн шударга үйл хэмээн хүлээн зөвшөөрөв. Хүн бүхэн чадах зүйлээ үйлдвэрлээд л, өөр хоорондоо солилцоод л сайхан амьдарч байтал бас нэг шинэ арга нээгдлээ. Эхэндээ бүгд л түүнд дурамжхан байжээ. Бүтээгдэхүүн солилцох гэдэг нь арилжааны нэг хэлбэр мөн боловч чиний өгөх гээд зүтгээд байгааг цаадах чинь авахыг хүсэхгүй, өөр нэгний өгөхийг хүсэхгүй байгааг л авмаар байгаад байвал энэ тохиолдолд өөр арга хэрэгтэй болох нь дамжиггүй. Энэ нь худалдаа байлаа. Мэдээж арилжааны хэрэгсэл болох мөнгө, мөнгөн тэмдэгт, мөнгөн дэвсгэрт энд хэрэглэгдэнэ. 

 

За ингээд асуудлаа шийдсэн улс бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлээд л, худалдаад л сайхан амьдарч байтал бас л биш болоод явчихлаа. Зарим нь маш ихийг үйлдвэрлэдэг, зарим нь маш ихийг худалддаг, зарим нь маш холд худалддаг, зарим нь маш холоос худалдаж авдаг энэ тэр гээд түмэн зүйлийн явдал ургах болов. Тэр байтугай үйлдвэрлэдэг хүн л худалдах эрхтэй, эсвэл үйлдвэрлэсэнээ л худалдаж болно гэх юмуу, өөрөө юу ч үйлдвэрлээгүй байж юугаа худалдаад байна аа гэх мэт яриа газар авч тэмцэл өрнөх болжээ. 

 

Өөрөө ямар нэг зүйл үйлдвэрлэдэггүй хүн бараа худалдаж болохгүй юм бол тийм хүн бараа худалдан авч бас болохгүй болох нь ээ?  Ингээд бараа худалддаг буюу худалдаачин хүмүүс бий болов (Эдгээр хүмүүс нь дайнчин, эсвэл дээрэмчин гэх мэт хүнээс эрс ялгаатай гэдэг нь хойно тодорхой болно). Мөн хэрэглэгч буюу худалдан авагч хүмүүс байсан нь улам л олширсоор. Яваандаа үйлдвэрлэгчид л сайн хүмүүс гэсэн ойлголт аажим намжиж, худалдаачид ч бас хүн юм гэх буюу худалдаачид ер нь хүнтэй адилхан гэх мэт яриа олны дунд хэлцэгддэг болсоор одоо үед ирсэн байна.

 

Үйлдвэрлэгч, хэрэглэгч хоёрыг холбож өгдөг, тэдгээр улсыг өөр өөрсдийн дуртай үйлд цаг заваа бүрэн зориулах боломжоор дэмжиж байдаг худалдаачдыг хүмүүс янз бүрийн цаг үед янз янзаар нэрлэж иржээ. Луйварчин, панзчин, дамчин, ганзагачин, наймаачин гээд л. Бусдын хэрэгт хошуу дүрэх дуртай улсаас огтхон ч хамаарахгүйгээр үйлдвэрлэгчид үйлдвэрлэсээр, хэрэглэгчид хэрэглэсээр, худалдаачид худалдсаар л байтал үйлдвэр худалдааны бүхэл бүтэн тогтолцоо бий болов. Дэлгүүр хоршоо, яам тамгын газар, үйлдвэр үйлчилгээний төв, үйлдвэрлэлийн горим, технологи, худалдааны арга барил, эдийн засгийн төлөвлөлт, эрт эдүгээгийн ялгаа энэ тэр гээд явж өглөө. 

 

Үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг борлуулахдаа ингэдэг байлаа. Үйлдвэрлэгч бүтээгдэхүүнээ бөөний худалдаачинд өгнө. Бөөний худалдаачин жижиглэнгийн худалдаачинд өгнө. Жижиглэнгийн худалдаачин "жижигхэн" худалдаачинд өгнө. "Жижигхэн" худалдаачин  бүр жиж... (за за тоглоом хэтэрлээ) хэрэглэгчид өгнө. Энэ өгөлт бүр үнэгүй байна гэж байхгүй шүү дээ. Тэр тусмаа дамжлага нэмэгдэх бүр нэгжийн өртөг нэмэгдсээр байдаг. Эцсийн дүндээ үйлдвэрлэгчийн үнэ дээр дамжлага бүрийн нэмэгдсэн өртгийг тооцсоор байтал хэрэглэгч тухайн бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрийн үнээс чамгүй өндөр үнэ төлж авах болдог. Гэхдээ энэ луйвар биш, бас шударга! Хүн бүр оролцооныхоо хэрээр үнээ тохиролцоод өгч авалцаж байгаа явдал. Үүнийг уламжлалт худалдааны хэлбэр гэдэг юм.

 

Харин одоо бол шинэ худалдааны хэлбэр буюу шууд борлуулалтын хэлбэр бий болоод байна аа гэж. Аливаа шинэ зүйл болгоны адилаар хүмүүсийн сэтгэхүйд тавгүйцэл үүсгэж, шударга болон шударга бусын тухайд эргэцүүлэл, хэлэлцүүлэг, хэрүүл тэмцэл өрнүүлж эхлээд нэлээн уджээ. Шинэ худалдааны хэлбэр нь 1934 онд Америкт Карл Рейнборг гэдэг хүн үүсгэснээс хойш хөгжлийн 5 үеийг шатлан туулаад байна. Шууд борлуулалт нь наяад жилийн түүхэндээ тоймгүй олон саадыг давж, бэрхшээл бүхнийг эрхшээлдээ оруулсаар хүн төрөлхтөнд нэгэнт хүлээн зөвшөөрөгдөж чаджээ.

Шууд борлуулалт гэдэг нь үйлдвэрлэгч бүтээгдэхүүнээ хэрэглэгчид завсрын дамжлагагүйгээр шууд худалдахыг хэлж байгаа юм. 

Хэрхэн шууд борлуулалт хийх вэ?

Шууд борлуулалт хийхийн өмнө үйлдвэрлэгч, хэрэглэгч хоёр бүтээгдэхүүний үнийг завсрын зуучлагчгүйгээр шууд тохиролцож тогтоодог. Нэгэнт тогтоосон үнээр хэрэглэгч нь олон бүтээгдэхүүн борлуулах хэрэгтэй ба борлуулалтынхаа хэрээр урамшуулал авах ёстой. Нөгөө талд үйлдвэрлэгч тогтоосон үнээр маш гайхалтай бүтээгдэхүүнийг чанартай, найдвартай үйлдвэрлэж байх ёстой.

Шууд борлуулалтын бизнес эрхэлдэг хүн сүлжээгээр ажлаа амжуулдаг. Ийм болохоор л сүлжээчин гэж нэрлэгдээд байгаа юм. Бас ч буруу гэхийн аргагүй нэр л дээ. Сүлжээчин, сүлжигч, сүлжээ байгуулагч, сүлжээ эрхлэгч, сүлжээний менежер гээд бүгд л сүлжээний ямар нэг хэсэгт хамаарч байдаг. Шууд борлуулалтын бизнес хийхийн тулд үйлдвэрлэгчийн санал болгосон үнээр худалдаа хийх хэрэглэгчдийн сүлжээ үүсгэх хэрэгтэй болно. Энэхүү хэрэглэгчдийн сүлжээ нь дараах нөхцлийг хангаж байх ёстой. Үүнд: 

• Хэрэглэгчтэй байх
• Маркетингтай байх
• Бүтээгдэхүүнтэй байх
• Үйлдвэрлэгч тодорхой байх

Сүлжээгээр ажиллахын тулд дараах үйл ажиллагааг анхаарах хэрэгтэй. Үүнд:

• Маш олон хүнд шууд борлуулалтын бизнесээ санал болгох хэрэгтэй
• Бүтээгдэхүүн хэрэглэгчдийг бий болгох хэрэгтэй
• Хэрэглэгч дундаас шууд борлуулалтын бизнес эрхлэгчдийг бий болгох хэрэгтэй
• Бизнес эрхлэгчдээс лидер бий болгох хэрэгтэй

Сүлжээчин хүн дараах шаардлагыг хангаж байх хэрэгтэй. Үүнд:

• Бүтээгдэхүүнээ өөрөө хэрэглэдэг байх
• Бүтээгдэхүүний талаар бүрэн тодорхой мэдээлэл өгдөг байх
• Шууд борлуулалтын бизнесийн боломж бололцооны талаар бүрэн тодорхой мэдээлэл өгдөг байх
• Гишүүдийнхээ дунд мэдээлэл өгөх сургалт явуулдаг, тэднийгээ мэдээлэл хүргэх урлагт сургадаг байх

  

Шууд борлуулалтын бизнес

Энэ ертөнц дээр өв тэгш хөгжсөн хүн бурхдаас өөр байхгүй дээ. Тэгтэл шууд борлуулалтын бизнес эрхлэгч нь өв тэгш хөгжилд зогсолтгүй, хязгааргүй, хичээнгүй тэмүүлж байдаг. Яагаад вэ гэвэл шууд борлуулалтын бизнес амжилттай эрхлэх нь хүнийг дараах урлагт тасралтгүй сургаж байдаг юм. Үүнд:

• Худалдах урлаг
• Илтгэх урлаг
• Харилцах урлаг
• Суралцах урлаг
• Зохион байгуулах урлаг
• Биеэ авч явах урлаг

Эдгээрийг нийтэд нь амьдрах урлаг гэж хэлэлцдэг бөгөөд үүнийг эзэмшсэн аливаа хүн аз жаргалыг илүүтэй мэдэрч байдаг. Аз жаргалыг мэдрэх нь бидний амьдралын утга учир шүү дээ. Бидний амьдран буй энэ цаг үе бол:

• Мэдээллийн зуун
• Интернетийн зуун
• Азийн зуун
• Хувь хүний хөгжлийн зуун
• Харилцааны зуун
• Шууд борлуулалтын зуун
• Даяаршлын зуун
• Биотехнологийн зуун билээ. 

XXI зууны эдгээр онцлогийг харгалзан үзэж амьдрал ахуйгаа зохицуулахгүй бол бид эцэг өвгөдийнхөө үеийнх шиг ая зөнгөөрөө амьдрах боломжгүй болж байна. Маш хурдацтай хувьсан өөрчлөгдөж буй орчны нөлөөнд дасан зохицох гэдэг улам бүр бэрхшээлтэй болсоор. Цаг агаар, хөгжлийн төв, үнэт зүйлсийн хэмжүүр, бизнесийн хэлбэр бүгд өөрчлөгдсөөр. 

 

Бизнес хийх, бэлжих арга хэлбэртээ анхаарахгүй бол уламжлалт худалдаанаас олох ашиг нийт оролцогчдод хуримтлал үүсгэх боломж олгохооргүй багасаж байна. Шинэ зуунд шинэлэг хэлбэрийн бизнес илүүтэй амжилттай байх нөхцөл бүрдсэн бөгөөд энэ нь шууд борлуулалтын бизнес билээ. Бизнестэй байснаар бид бэлжих боломжтой болох ба бэлтэй байх нь эрх чөлөөг эдлэхийн нэг нөхцөл байдаг. Эрх чөлөө хэдэн янз байдаг:

• Санхүүгийн эрх чөлөө
• Оюун санааны эрх чөлөө
• Цаг хугацааны эрх чөлөө
• Орон зайн эрх чөлөө

Аль нэг эрх чөлөө нь дутагдаж байвал тэр хүнийг аз жаргалтай гэж хэлэх аргагүй юм. Хүний ажиллаж амьдарч байгаа аль ч орчинд эдгээр эрх чөлөөг эдлэх нөхцөл бүрдсэн байх ёстой. Ажиллаж байгаа хүн хэн нэгний захиргаа дарамтад ордоггүй, сэтгэж байгаа хүн бусдаар үг хэл, үйлдлээ хянуулдаггүй, хүссэн газраа хүссэн үедээ аялж зорчдог байх, тэгэхдээ хөрөнгө зардалд сэтгэл зовохооргүй байх ёстой. Ийм орчныг шууд борлуулалтын бизнес л бий болгож чадаж байна.

 

Эндээс харж байхад шууд борлуулалтын бизнес нь:

• Оюунлаг бизнес
• XXI зууны бизнес
• Эрх чөлөөтэй бизнес юм

 

Шууд борлуулалтын бизнес яагаад хийх ёстой вэ? 

 

• Эрүүлжингээ
• Боловсронгоо
• Хөгшдөө халамжлангаа
• Хүүхдээ асрангаа
• Амрангаа
• Аялангаа
• Бэлжингээ хоолтой, хувцастай, оронтой, ажилтай байхыг хүсдэг хүн байна уу? Хүн тийм хүсэлтэй байж болох уу? Тийм хүн байвал наашаа анхаарна уу?

Бид ажилласаар байдаг хэрнээ амьдрал дэвжиж дээшлээд байгаа нь харагдахгүй, нэг л их завгүй, тэгсэн хэрнээ мөнгөгүй амьдарсаар. Хичнээн олон хүн өөрийн хүссэн амьдралаар амьдарч үзэлгүй нэг насыг барж байна гээч. Хичээгээд байгаа хэр нь орлого нэмэгдэхгүй. Эцэстээ энэ насандаа элбэг дэлбэг, хангалуун сайхан амьдарч чадахгүй гэдэгтээ таг итгэчихсэн, үр хүүхдээ л сайн сайхан амьдраасай гэж найдсаар, зарим нь ч бүр энэ найдлагатайгаа  хорвоог орхисоор байна.

 

Ингэж ажиллачихаад авсан мөнгө нь байр авахад хүрдэггүй, зарим нь бүр өөрөө байх ч үгүй болсон байдаг. Үлдсэн хэд нь амрах аялах байтугай цаашид ажиллах хүчгүй, насгүй, гол нь эрүүл мэндгүй хоцорно. Зарим ажил бол аль эрт эрүүл мэндийг нь авч одсон байдаг.

 

Хүүхдээ яаж өсөж байгааг, хөгшдөд нь юу хэрэгтэй байгааг, хань нь юугаар дутагдаж байгааг анзаарахгүй, анзаарсан ч халамж хайраа дамжуулж амжихгүй явсаар. Шалтгаан нь завгүй, эсвэл мөнгөгүй. Ажиллаж байхдаа  орон гэр, үр хүүхэд, хань ижил, өвгөд хөгшдөө хойш тавин, орхин, үлдээн байж зүтгэчихээд одоо харахад юутай үлдэв?

 

Шинэ сонин зүйлд анхаарсан юмгүй, боловсорч хөгжиж гавиагүй, сэтгэл амар аялж зугаалаагүй, тайван налгар амарч суугаагүй л явсаар. Цаг хугацаа, орон зайн эрх чөлөө эдлээгүй, хэн нэгэнд дэм болж туслах, түүнээс ирэх таашаал мэдрэмжийг огт мэдэхгүй, зааж сургаж, засаж залруулж ч байгаагүй байсаар.

 

Эцэст нь буруутныг хайж эхэлдэг. Энд хэн буруутай вэ? Энэ бол та. Та өөрөө буруутай. Бусад нь их бага хэмжээний буруутай байлаа ч таны буруу тэднийхээс ямагт давж байдаг.

 

За тэгээд энэ бүхнийг даваад ажилдаа үнэхээр дуртайдаа сэтгэл зүрхээ өгсөн хэсэг нь тэтгэвэрт суутлаа ажиллаа гэж саная. Тэтгэвэрт гарахаар юу болно гэж? Тэгэхэд нэг их сайхан зүйл болдог билүү? Их сайн сайхан явдал болдог бол түүнийг хүлээнэ гэхсэн. Маргааш нь л гэхэд таны оронд өөр хүн ажиллаад эхэлнэ. Та ядаж 70 нас хүрч байж ахмадын зөвлөлд орж, цагаан сараар уригдах болно. Гэтэл өндөр настай хүн нас барсан тохиолдлын 60% нь тэтгэвэрт гарсны дараах 1 жилд таарсан байдаг байна.

 

Бид ажиллаад л, хичээгээд л байгаа хэрнээ яагаад бэлжиж чаддаггүй юм бол? Энд ямар учир шалтгаан, зүй тогтол байна гэдгийг анхааръя.

 

Бидний ихэнх нь амьдрах ухааныг биш бусдад ажиллахад хэрэг болж магадгүй зүйлийг сурдаг байжээ.  Тэгээд хаа нэг газар, хэн нэг хүний бизнест хүчээ зориулж ажиллаж байдаг. Та ямарч ажил хийж, алба хааж явж байж болно. Ямар нэг хэмжээний цалин хөлс авдаг биз. Энд чухал нь таны гэр бүлийн хязгааргүй өсөн нэмэгдэх хэрэгцээг таны олж буй мөнгө бүрэн хангаж чадаж байгаа эсэх юм. Цалин авч буй хүн хуримтлал үүсгэж чаддаггүй.

Сүлжээний бизнес эрхлэгч л амьдралд буй боломжийг бүрэн утгаар нь ашиглаж чадна. Яагаад гэж үү? Асуулт буруу байна. Яаж гэх хэрэгтэй. Энд юун түрүүнд багаар ажилладаг. Таны төлөө бүхэл бүтэн баг бүх хүчээрээ ажиллана. Та ч тэднийхээ төлөө байдгаа зориулна. Эцэст нь бүгд сэтгэл хангалуун хожно. Баг:

• Таныг бизнест сургаж, зааж өгнө.
• Таныг дэмжиж туслана.
• Таныг хайрлаж хүндэлнэ.
• Таныг хүлээн зөвшөөрнө.
• Таныг уриалан дуудна.
• Таныг урамшуулан сэргээнэ.
• Таныг бахархан дагана.
• Таньд таны үнэ цэнийг мэдрүүлнэ.

Өөр хаана энэ бүх нөхцөл бүрдсэн байдаг вэ? Уламжлалт бизнесийн салбарт л лав байхгүй. Төрийн алба бол хэзээнээсээ хүний хөгжлийг хааж байдаг газар.

Сүлжээний бизнес хийсний давуу тал

• Эрхэмсэг бизнес
• Хүсэл мөрөөдлөө биелүүлэх
• Өөрийн үнэлэмжээ өсгөх
• Оюунлаг бизнес
• Амжилт олох арга барилд суралцах
• Амьдрах урлагт суралцах
• Өөрийгөө өв тэгш хөгжүүлэх
• Гэгээлэг бизнес
• Гэр бүлээ бэхжүүлэх
• Өөртөө итгэх итгэлийг нэмэгдүүлэх
• Сэтгэлийн гүн таашаал авах
• Хүнлэг энэрэнгүй бизнес 
• Эрүүл мэндээ анхаарах, эрүүлжих 
• Бусдын амьдралыг сайжруулан өөрчлөхөд туслах
• Бусдын  хайр хүндэтгэл байнга хүлээх
• Ардчилсан бизнес
• Мэргэжил шаардахгүй
• Нас хамаарахгүй
• Хүйс харгалзахгүй
• Яс үндэс ялгаварлахгүй
• Үзэл бодол тулгахгүй
• XXI зууны бизнес
• Хувийн бизнесээ эхлүүлэх 
• Хүссэнээрээ орлого олох
• Дэлхийгээр аялах
• Олон улсын хэмжээнд үйл ажиллагаа эрхлэх
• Бизнесээ өргөжүүлэх, өөрөө хянах
• Ухаалаг бизнес
• Амьдралын өдөр тутмын бизнес
• Хайртай хүнтэйгээ хамт ажиллах 
• Насан туршдаа ажиллаж болох
• Хамт олонтой байх
• Нийгэм дэх  байр сууриа тэлэх
• Удирдагч болох боломжтой бизнес

Сүлжээний маркетинг

Сүлжээгээр өргөн хэрэглээний бараанаас эхлээд тансаг хэрэглээний үнэт зүйлс ч борлуулагддаг. Энэ нь бизнесийг сүлжээгээр хийж байгааг харуулж байгаач үнэндээ бизнест сүлжээний маркетинг ашигласан явдал юм. Сүлжээний маркетинг гэдэгт англи үг болох "multilevel marketing" гэдгийг орчуулж ойлгож байна.

 

Multilevel marketing буюу MLM-ийг дэлхийн алдартай компаниуд бизнестээ ашиглаж байна. Colgate-Palmolive, Xerox, Lipton, Ford, Master card, Gillet, Toyota, Dell computers зэрэг нь энэ тал дээр аль хэдийн амжилт олжээ. Тэдний бүтээгдэхүүний борлуулалтын талаас илүү хувь нь сүлжээгээр хийгдэж байна.

Сүлжээний маркетинг анх АНУ-д үүсч хөгжсөн бөгөөд хөгжлийн 4 үеийг туулаад байна.

• Нууцлагдмал үе        (1934-1959)
• Эхэн үе                      (1959-1975)
• Нийтийн үе                (1979-1999)
• Даяарчлагдсан үе     (1999-ээс хойш)

Сүлжээний маркетингийн хөгжлийн явцад маш их бэрхшээл тохиолдож байсан ба цагдаа, шүүхийн мөрдлөгт хүртэл өртөж байсан. 1975 оноос АНУ-ын Засгийн газар 4 жилийн турш судалгаа болон мөрдлөг явуулсны эцэст "Сүлжээний маркетинг бол цэвэр бизнес юм" гэдгийг тогтоож, нотолж, хүлээн зөвшөөрсөн түүхтэй.
 

Сүлжээний маркетингаар ажиллах нь бизнес эрхлэгч болон худалдаа эрхлэгчдийн үйл ажиллагааны өөр нэгэн шинэлэг хэлбэр. Ажил эрхэлж буй аргуудын л нэг. Энд зориудаар бодож олсон луйврын шинж чанартай зүйл огт байхгүй. Үндсэн зарчим нь, худалдааны төлөөлөгч буюу бараа борлуулахад шууд оролцож буй хүндээ илүү их ашиг өгөх үүднээс шаталсан урамшуулалт төлөвлөгөөг хэрэгжүүлж байгаа явдал юм. Та хэдий чинээ сайн ажиллана, төдий чинээ их цалин авна. Ердөө л энэ.

  

Сүлжээний маркетингаар ажиллах нь танд маш их боломжийг нээж өгдөг. Өөрөөр хэлбэл маш их эрх чөлөөг мэдрүүлнэ.

• Та бизнесээ өөрийн хүслээр зохион байгуулж болно
• Та бизнесээ өөрийн дуртай газраа хийж болно
• Та бизнесээ өөрийн боломжит цагтаа хийж болно
• Та бизнесээ өөрийн хүссэн цагаар үргэлжлүүлж болно
• Та бизнесээ өөрийн төсөөлж чадах хэмжээгээр өргөжүүлж болно
• Та бизнесээ өөрийн эрх ашигт бүх талаар нийцүүлж ашиглаж болно
• Та бизнесээ өөрийн үзэл бодлын илэрхийлэл болгож болно

Сүлжээний маркетингаар ажиллах нь

Сүлжээний маркетингаар ажиллах үед борлуулагчийн цалин урамшуулал огцом өсөлттэй байдаг. Шалтгаан нь бараа бүтээгдэхүүний рекламд зарцуулах мөнгийг тухайн бүтээгдэхүүнийг шууд борлуулсан хүнд олгож байгаатай холбоотой. Рекламын үнэ хэр их мөнгө болохыг тоймлох гээд үзье. Бүтээгдэхүүний сайн чанар, давуу талыг мэдэхгүй бол түүнийг хүн худалдаж авч хэрэглэхгүй. Тиймээс хүнд таниулж ойлгуулахад реклам, танилцуулга, сурталчилгаа чухал шаардлагатай. Гэтэл рекламын үнэ, нийт зардал маш өндөр өртөгтэй байдаг. Бас их мөнгө зарцуулсан хэрээр хэрэглэгчдэд үр дүнтэй нөлөөлнө гэж үзэх аргагүй. Хэрэглэгчийн хувирамтгай хүсэл, өрсөлдөгчийн байнгын сурталчилгаа нь тайвшрах, мөнгө хэмнэх, сэтгэл ханах боломж олгодоггүй. Чухам ийм шалтгаанаар бүтээгдэхүүнийг байнга сурталчилж, эерэг талыг нь тодотгон тайлбарлаж, хэрэглэж үзэхийг санал болгож байх шаардлагатай байдаг. Энэ байнгын үйл ажиллагааны зардал бага байна гэж байхгүй. Яагаад вэ гэвэл энэ ажлыг хэн нэг хүн л хийнэ шүү дээ. Тэр хүнд цалин, хөдөлмөрийн хөлс төлөх ёстой. Ямар ч цалинтай байсан тэр хүнийг чин сэтгэлээсээ хийх эсэхийг мэдэх аргагүй. Чин сэтгэлээр хийгээгүй ямар ч ажил сайн болдоггүй. Тэгэхээр хяналт хэрэгтэй. Хяналтыг шударга эсэхийг шалгах хэрэгтэй. Дамжлага бүр зардалтай.

 

Тэгвэл энэ бүх зардлыг хаашдаа зарцуулах юм бол үр дүнтэй байх талыг нь бодъё. Сүлжээний маркетингаар ажиллах хүн сайн дураараа, өөрийн саналаар бүтээгдэхүүнийг сурталчилж байдаг. Учир нь бүтээгдэхүүний борлуулалт бүрээс тухайн хүнд урамшуулал тооцогдож байдаг. Хийж байгаа үйлдэл, хөдөлгөөн бүрийн нь ард мөнгө байгааг мэдэж байгаа хүн урам зоригтой, итгэл үнэмшилтэй, тууштай ажиллах нь гарцаагүй. Тийм хүнийг хянах, шалгах шаардлага гарахгүй. Учир нь алдаа гаргавал тухайн хүний урамшуулал багасна, өөрт нь ашиггүй.

 

Олон үет маркетинг

Одоогоор дэлхий дээр сүлжээний 4 төрлийн маркетинг ажиллаж байна.

• Нэг үет - unlevel marketing
• Бинар - binary marketing
• Матриц - matrix marketing
• Шаталсан - brearaway marketing

Нэг үет маркетинг бол сүлжээний маркетингийн анхны систем юм. Одоо энэ системээр ажилладаг цөөхөн компани байдаг.

Бинар систем бол 1-р эгнээний хүнийг 2-оор хязгаарладаг. Өөрөөр хэлбэл та баруун зүүн талдаа нэг нэг салаатай гэсэн үг. Энэ маркетингийг хүнд тайлбарлаж өгөхөд хялбар байдаг тул сонссон хүн хамтрах шийдвэр амархан гаргах магадлалтай. Багийн бүтэц нь пирамид хэлбэртэй. Баг тус бүрийн пирамидийн орой дээр байгаа цөөхөн хүнд ашигтай, пирамидийн суурийг бүрдүүлэгч олонд хохиролтой байдаг. Ихэнх луйварчид энэ системийг ашигладаг.

Матриц систем нь 1980-аад оны дунд үеээс үүссэн бөгөөд 3х5, 4х5, 5х5 гэх мэтчилэн томьёолж болох бүтэцтэй байдаг. Өөрөөр хэлбэл 1-р эгнээг 3, 4, 5, 7 хүнээр хязгаарлах бөгөөд гүнрүүгээ ч хязгаарласан нь байдаг. Бинар системээс үүсэлтэй энэ маркетинг нь луйврын үйл ажиллагаанд ихээр ашиглагддаг тул шүүмжлэлд байнга өртөж байдаг. Матриц систем нь байнга идэвхитэй байхыг албаддаггүй учир хүнийг "унтаа байдал"-д амархан дасгадаг. Ийм маркетингтай сүлжээнээс өндөр амжилттай хүн олон төрдөггүй.

Шаталсан буюу Олон үет маркетингийн систем нь танд ямар нэг хязгаарлалт тавьдаггүй. Таны 1-р эгнээнд хэдэн ч хүн байхыг зөвшөөрнө, бүр дэмжнэ. Танай багийн гүнд ч хязгаарлалт байхгүй. Одоогоор дэлхий хэмжээнд ажиллаж байгаа 4500 гаруй сүлжээний компаниудын 10 орчим хувь нь олон үет маркетингийг ашиглаж байна.

World Federation Direct Selling Association буюу Дэлхийн Шууд Худалдааны Нийгэмлэг (WFDSA) бинар болон матриц системийг буруутган олон түмэнд сэрэмжлүүлэн анхааруулсан нь цөөнгүй бөгөөд нэг үет болон олон үет маркетингийг олон арван шалгуураар шалган тэнцүүлж сайшааж байдаг.

Олон үет маркетинг өөрөө, дотроо урамшууллын олон хэлбэр, хувиараа ялгагдах загваруудтай. Нийтлэг шинж нь хувь хүний чадвар, онцлог талыг идэвхитэй дэмждэг.

Бие дааж ажиллах чадвартай, лидер шинж чанартай хүмүүс илүүтэй "олон үет маркетинг"-аар ажиллах чадвартай байдаг.


Форевер ливинг продактс компаний маркетинг

Дэлхийн Шууд Худалдааны Нийгэмлэг (WFDSA) хүлээн зөвшөөрсөн систем болох олон үет маркетингийг Форевер ливинг продактс компани үйл ажиллагаандаа ашигладаг.

• Энгийн хэрнээ үнэлгээ өндөртэй бизнес эрхэлнэ. Нарийн мэргэжил, ажлын дадлага туршлага шаардахгүй. Хэн ч хийж болох энгийн бизнес. Харин ашиг нь энгийн байдалтайгаа харьцуулахад хавьгүй өндөр. Манай бүтээгдэхүүний чанар чансаа, бизнесийн төлөвлөгөөний энгийн байдал нь угтаа хэн ч амьдралаа дээшлүүлэх бүрэн боломжтойд оршиж байгаа юм. Зарим хүмүүс эрүүл мэндэд тустай бүтээгдэхүүнийг эрж хайх явцдаа манай үйлчлүүлэгчид болж гайхалтай бүтээгдэхүүнийхээ талаарх туршлагаа бусадтай хуваалцдаг бол, зарим нь манай бизнесийн бодит боломж бололцоог олж мэдмэгцээ бизнесийн гараагаа гэрээсээ амжилттай эхлүүлдэг.
• Хамгийн чухал зүйл болох өөртөө, өөрийнхөө эрүүл мэндэд илүү цаг зарцуулна. Өөрийн гэсэн биенестэй болох боломжийг танд олгодог. Ингэснээр та өөрөө өөрийнхөө эзэн байж, цаг заваа өөрөө зохицуулна. Үлдсэн орлогоороо та санхүүгийн эрх чөлөөг мэдэрч эхлэх болно. Форевер Ливин Продактсийн эрүүл мэнд, гоо сайхны онцгой бүтээгдэхүүнүүд болон баталгаатай бизнесийн боломж нь сая сая хүмүүсийн хүсэмжилдэг тэр л урт удаан амьдрал, санхүүгийн эрх чөлөөг танд бэлэглэнэ.
• Хамгийн дээд зэрэглэлийн, чанартай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэнэ. Форевер Ливин Продактс нь 100% байгалийн гаралтай, цэвэр зуун настын шүүсээр хийсэн олон төрлийн тэжээлийн бүтээгдэхүүнийг та бүхэнд хүргэдэг. Өөрсдийн талбайдаа тарьж ургуулсан зуун настаа гар аргаар хурааж, цэвэр байдлаар нь нэн даруй гаргаж авсан залуу харагдуулах нүүрний бүтээгдэхүүнээс авахуулаад амттай, антиоксидантаар баялаг ундаа хүртэлх манай зуун настын бүх л бүтээгдэхүүн таны биеийг гаднаас нь ч, дотроос нь ч эрүүлжүүлдэг.
• Цалингийн хэмжээ хязгааргүй. Маш их орлого олох боломжтой. Таны олох орлогонд хязгаар гэж үгүй. Та хэдий чинээ шаргуу ажиллана, төдий чинээ ихийг олно. 
• Мөнгөн хуримтлалтай болно. Олон жилийн туршид танд үр ашгаа өгнө. Олон шатлалт маркетингийн стратегийн хамгийн ололттой тал нь олон жил хэрэглэх хангалттай орлого олж болох явдал юм. Та Форевер Ливин Продактсд элсүүлсэн дистрибютерийнхээ тооноос хамаарч шимтгэл байнга авахын зэрэгцээ хичээл зүтгэлийнхээ үр шимийг тасралтгүй хүртэх болно.
• Нэгэнт хүрсэн төвшин буурахгүй. Та идэвхи муутай ажилласан ч гэлээ албан тушаал буурна гэж санаа зовох хэрэггүй. Таны доор ажиллаж байгаа хэн ч албан тушаал дэвших бол та ч мөн адил дэвших учиртай.  
• Санхүүгийн тал дээр бат бөх. Хурдацтай өсөлт амжилттай ирээдүйн томоохон илрэл. Тус компаний өдийг хүртэлх хугацааны өсөлтийн хүснэгт, борлуулалтын тоо баримттай танилц.
• Олон жилийн туршид тогтвортой, өсөлттэй оршин тогтнож байна. Хэдий чинээ олон жил үйл ажилллагаагаа явуулна, төдий чинээ компани туршлага хуримтлуулж, тогтвортой болж ирдэг. Аливаа компаний дор хаяж сүүлийн 5 жилийн өсөлт болон хүчтэй удирдлагынх нь талаарх мэдээ баримттай танилцах хэрэгтэй. Форевер Ливин Продактс  35  жилийн турш бизнесээ амжилттай явуулж байна. 
• Орлогын олон эх үүсвэрийг танд нээж өгнө. Нэг чухал давуу тал нь та мөнгө олох олон боломжийг эдлэх боломжтой болдогт оршино. Сайн компани олсон ашгаа хувааж, удирдлагын төвшинд ахих боломжийг нээж, олон урамшууллыг өгдөг.
• Өргөн хэрэглээний бүтээгдэхүүнтэй учир зах зээлд явцуурахгүй. Маш олон хэрэглэгчдийн өдөр тутмын хэрэгцээнд нийцсэн олон төрлийн бүтээгдэхүүнтэй.
• Тусламж үйлчилгээний өргөн цар хүрээтэй сүлжээтэй.  Таны амжилт манай компаний амжилтын хамгийн том илэрхийлэл.  Сайн компани сайн сургалт, дамжаа, урамшуулал, тусламжийн төв зэргээр хангадаг.
• Өөрийн зарцуулсан хөдөлмөр, үйл ажиллагаанаас олох ашгаа өөрөө өдөр тутамдаа хянах боломжтой. Веб сайт ашиглан өөрийн мэдээллээ тухай бүр шалгах бололцоогоор хангагдсан.
• Олон улсад танигдсан бизнестэй. Олон улсын тавцанд үйл ажиллагаагаа явуулж байгаа компани тогтвортой бизнес, хурдацтай өсөлт, ажлын арвин туршлагатай байдаг.

 

Гайхалтай